राधा उवाच...!

अमावस्येचा चंद्र! अमावस्येचा चंद्र! काय…? हो…अमावस्येचा चंद्र! शीर्षक वाचून हसू येईल कदाचित..पण इंग्रजीत म्हणतात तसं 'between the lines' या तत्वावर हे शीर्षक अगदीच योग्य आहे! चंद्र… सानापासून थोरांपर्यंत सगळ्यांना अप्रूप असणारी अगम्य निर्मिती! शीतलतेचं प्रतीक! सौंदर्याचा बावनकशी नमुना! खरंतर लोभासवणा दिसतो तो पौर्णिमेचा चंद्र! किंवा प्रतिपदेची बाssरीक रेखीव कोर! पण अमावस्येचा चंद्र जितका हवासा वाटतो तितका कदाचित पौर्णिमेचाही नाही वाटत.. गमतीदार आहे नाही..? तीस दिवसाच्या कालखंडात २९ दिवस चंद्र आकाशात असतो.. किती दिवस आपलं लक्ष जातं..? पौर्णिमेला मात्र तो लक्ष वेधल्याशिवाय रहात नाही..आणि अमावस्येलाही! अगदी शहराच्या भरमसाठ लाइट मध्ये सुद्धा तो जर्द काळोख जाणवला की मात्र मनात येऊन जातं 'आज अमावस्या असावी..' कारण ३१ डिसेंम्बरला नवीन वर्ष साजरा करण्याच्या जमान्यात तिथी वगैरे कुठे बघत बसतायत लोक! पण चंद्र काही वाईट वाटून घेत नाही…तो असतो सतत साक्षीला.. शुद्ध प्रतिपदेपासून पौर्णिमेपर्यंत त्याची तब्बेत सुधारत जाते..तो बाळसं धरत वाढणारा चंद्र जर रोज बघितला तर त...

स्वामी तिन्ही जगाचा, आईविना भिकारी.. असं पूर्वापार मानलं गेलं आहे… आई! या एका शब्दभोवती खूप मोठ्ठं वलय आहे… आणि म्हंटलं तर तो फक्त दोन अक्षरी शब्द आहे! म्हणजे कुठूनही घरात आलं आणि आईने दार नाही उघडलं की पहिला प्रश्न असतो "आई कुठंय?" तिच्याकडे काही काम असतं असं नाही.. पण तरी तिचं असणं गरजेचं असतं.. बरं वाटत नसलं की कुणी म्हणतं डॉक्टरांकडे जाऊ..तेव्हा उत्तर एकच असतं..आधी आईला बोलवा.. कुठलीही वस्तू सापडत नसेल की वरवर शोधूनच पहिला फोन जातो आईला..मग अगदी लगेच सापडते…बरेच दिवस बाहेरगावी असलं की फोन करो ना करो, पण परतायच्या एक दिवस आधी जेवायला काय हवंय ते सांगायला फोन नक्की होतोच! एक ना दोन..म्हणून म्हंटलं..मोठ्ठं वलय आहे! शाळेत असताना आम्हाला एक कविता होती.. आई उन्हाची सावली, आई सुखाचा सागर, निळ्या आकाशाएवढा तिच्या मायेचा पदर! डोक्याने खूपच लहान होतो तेव्हा..पण आईवर काहीतरी म्हणजे भारी ना..असं वाटायचं! पण 'आकाशाएवढा पदर' असं वाचल्यावर घरी जाऊन दोन्ही हात पसरून तो मोजला नक्कीच असेल कोणीतरी! कारण त्या वयात 'मायेचा' या शब्दाचा अर्थ तितकासा कळत नसतो...

काल एका बाल मैत्रिणीने एक 'meme' पाठवलं.. त्यात एक जण दुसऱ्याला म्हणत असतो - "ए तो बघ south indian!" आणि दुसरा लगेच ओरडतो - "ए आंडू गुंडू थंडा पाणी!" एवढं वाचल्याबरोबर माझ्या मनाचं टाइम मशीन अचानक सुरू झालं आणि मला एक दशक किंवा आणखी थोडं जास्ती मागे घेऊन गेलं! आत्ता मूर्खपणा वाटत असेल पण खरंच आम्ही असं करायचो तेव्हा..दाक्षिणात्य लोकांना आंडू गुंडू म्हणायचो, सरदारजी दिसला की चंगोटी (पहिली दोन बोटं टोकाला टोक जुळवून धरायची, म्हणजे त्यातून एक भोक होतं आणि मग कोणीतरी त्यात बोट घालून ते फोडायचं!),  केस कापले की 'ताजी' मारणं, नवीन वस्तू घेतली आणि कळलं की जोरात धपाटा मारणं, birthday bombs मारणं! इत्यादी इत्यादी! हे झाले जनरल खेळ..मग शाळेतले खेळ वेगळे! ऑपस्-बँट्स, जॉली, पेन फाइट, स्केल फाइट..हे न लिहिता खेळायचे खेळ..आणि लिहून खेळायचे तर कहरच! त्यात दोन प्रकारचे लोक! एक म्हणजे कुठल्याही वहीच्या मागे हे खेळ खेळणारे, तर दुसरे बाकी सगळ्या विषयाच्या वह्या रिकाम्या असल्या तरी त्याला हात न लावता एका वर्षात साधारण ५-६ रफ बुक भरणारे! (म्हणजे माझ्...